دستگاه پلت خوراک دام و طیور یک ماشین صنعتی است که برای تولید خوراک فشرده و پلت شده برای دام ها و طیور استفاده میشود. این دستگاهها با تبدیل مواد خام به خوراک پلت شده، کیفیت و قابلیت هضم خوراک را بهبود میبخشند و باعث افزایش بازدهی تغذیهای میشوند.در این مقاله راجب خود دستگاه و قیمت دستگاه پلت خوراک دام و طیور اشاره خواهیم کرد.
انواع دستگاه پلت خوراک دام و طیور
دستگاههای پلت، ماشینآلاتی هستند که با فشردن مواد اولیه مختلف مانند ذرت، سویا، یونجه و سایر ترکیبات، آنها را به شکل دانههای استوانهای شکل به نام پلت تبدیل میکنند. این دانهها به عنوان خوراک دام و طیور مورد استفاده قرار میگیرند. پلتها نسبت به مواد اولیه پودری مزایای بسیاری دارند از جمله:
- جذب بهتر مواد مغذی: به دلیل سطح تماس بیشتر پلتها با دستگاه گوارش، مواد مغذی بهتر جذب میشوند.
- کاهش اتلاف مواد: در هنگام حمل و نقل و ذخیرهسازی، پلتها کمتر دچار ریزش و گرد و غبار میشوند.
- بهبود بهداشت: پلتها به دلیل شکل و ساختارشان، محیط رشد کمتری برای میکروبها فراهم میکنند.
- سهولت در جابجایی و ذخیرهسازی: پلتها به راحتی در کیسهها یا سیلوها قابل جابجایی و ذخیرهسازی هستند.
دستگاههای پلت بر اساس ظرفیت تولید، نوع مواد اولیه، نوع نیروی محرکه و سایر ویژگیها به انواع مختلفی تقسیم میشوند. در زیر به برخی از مهمترین انواع این دستگاهها اشاره میشود:
1. دستگاه پلت تسمهای
این نوع دستگاهها از یک تسمه فولادی با سوراخهای قالبزنی شده تشکیل شده است که مواد اولیه را به داخل این سوراخها هدایت کرده و با اعمال فشار، آنها را به شکل پلت در میآورد. دستگاههای پلت تسمهای معمولاً برای تولید پلت در مقیاس کوچک و متوسط مناسب هستند.
2. دستگاه پلت گیربکسی
در این نوع دستگاهها، مواد اولیه بین دو رولر فولادی با شیارهای مارپیچی قرار گرفته و با اعمال فشار، به شکل پلت در میآیند. دستگاههای پلت گیربکسی معمولاً برای تولید پلت در مقیاس بزرگ و صنعتی مناسب هستند.
3. دستگاه پلت حلزونی
در این نوع دستگاهها، مواد اولیه با استفاده از یک مارپیچ به سمت قالب هدایت شده و تحت فشار قرار میگیرند. دستگاههای پلت حلزونی معمولاً برای تولید پلت با اندازههای کوچک و متوسط مناسب هستند.
4. دستگاه پلت با بخار
در این نوع دستگاهها، از بخار برای نرم کردن مواد اولیه و بهبود کیفیت پلت استفاده میشود. دستگاههای پلت با بخار معمولاً برای تولید پلت از مواد اولیه با رطوبت کم مناسب هستند.
5. دستگاه پلت خانگی
دستگاههای پلت خانگی، دستگاههای کوچک و سادهای هستند که برای تولید پلت در مقیاس بسیار کوچک و برای مصارف شخصی مناسب هستند.
اجزای اصلی دستگاه پلت خوراک دام و طیور:
- مخزن مواد اولیه: برای ذخیرهسازی مواد خامی که قرار است به پلت تبدیل شوند.
- آسیاب: برای خرد کردن مواد اولیه به ذرات ریزتر که بتوانند به راحتی در فرآیند پلت سازی استفاده شوند.
- میکسر: برای مخلوط کردن مواد اولیه خرد شده با همدیگر و یا با افزودنیهای مورد نیاز.
- دستگاه پلت ساز: بخش اصلی دستگاه که مواد مخلوط شده را تحت فشار و دما قرار داده و به شکل پلت درمیآورد.
- خنککن: برای سرد کردن پلتهای تازه تولید شده و جلوگیری از خراب شدن آنها.
- بستهبندی: برای بستهبندی و ذخیرهسازی پلتهای تولید شده.
تجهیزات دیگر دستگاه پلت خوراک دام و طیور:
1. آسیاب:آسیاب به منظور خرد کردن و پودر کردن مواد اولیه خوراک مورد استفاده قرار میگیرد تا به اندازه و دانهبندی مناسب برای تولید پلت برسند.
2. میکسر:وظیفهی میکسر ترکیب دقیق مواد اولیه است. در این مرحله، مواد با دقت با یکدیگر ترکیب میشوند تا تمامی مواد مغذی بهطور یکنواخت در خوراک توزیع شوند.
3. دستگاه پلتساز:این دستگاه اصلیترین بخش خط تولید پلت است. مواد ترکیبشده در این دستگاه تحت فشار و حرارت قرار میگیرند و به صورت استوانههای فشرده یا پلت در میآیند.
4. کاندیشنر:کاندیشنر وظیفه تنظیم رطوبت و دمای مواد را دارد. این دستگاه به مواد اولیه حرارت و رطوبت اضافه میکند تا چسبندگی و شکلپذیری بهتری داشته باشند.
5. دستگاه خشککن:دستگاه خشککن برای خشک کردن پلتها استفاده میشود تا رطوبت اضافی از آنها گرفته شود و ماندگاری خوراک افزایش یابد.
6. دستگاه خنککن:پس از خروج از دستگاه پلتساز، پلتها باید خنک شوند تا به دمای اتاق برسند و استحکام بیشتری پیدا کنند. این کار باعث میشود پلتها در زمان ذخیرهسازی خرد یا پودر نشوند.
7. الک یا سرند:سرند برای جداسازی پلتهای کوچک، خرد شده یا مواد اضافی استفاده میشود. پلتهای استاندارد از سرند عبور کرده و برای بستهبندی آماده میشوند، در حالی که مواد نامناسب دوباره به خط تولید بازمیگردند.
8. دستگاه بستهبندی:این دستگاه برای بستهبندی پلتهای آماده استفاده میشود. بستهبندی به اندازه و وزن مشخصی انجام میشود تا به راحتی قابل حمل و نگهداری باشند.
9. سیستم انتقال و نقالهها:نقالهها و سیستمهای انتقال مواد برای جابجایی مواد در بین تجهیزات مختلف خط تولید به کار میروند تا فرآیند تولید به صورت خودکار و پیوسته انجام شود.
10. سیستم کنترل و اتوماسیون:این سیستم شامل مجموعهای از حسگرها و کنترلرهای الکتریکی و مکانیکی است که فرآیند تولید را بهصورت خودکار کنترل میکند و باعث بهبود دقت و سرعت در تولید میشود.
11. بویلر (دیگ بخار):بویلر برای تامین بخار مورد نیاز کاندیشنر به کار میرود. بخار، دما و رطوبت لازم را به مواد اولیه اضافه میکند تا خوراک به راحتی پلت شود.
مزایای استفاده از دستگاه پلت خوراک دام و طیور:
- افزایش کیفیت خوراک: پلت کردن باعث یکنواختی در توزیع مواد مغذی در خوراک میشود.
- افزایش قابلیت هضم: مواد پلت شده راحتتر هضم میشوند.
- کاهش ضایعات: خوراک پلت شده کمتر دچار هدر رفت میشود.
- ذخیرهسازی و حمل و نقل آسانتر: پلتها فضای کمتری اشغال میکنند و حمل و نقل آنها سادهتر است.
مراحل تولید پلت خوراک:
- آمادهسازی مواد اولیه: شامل خرد کردن و مخلوط کردن مواد خام.
- فشردهسازی و پلت سازی: اعمال فشار و دما برای تبدیل مواد مخلوط شده به پلت.
- خنکسازی و بستهبندی: سرد کردن پلتها و بستهبندی آنها برای نگهداری و حمل.
نکات مهم در انتخاب دستگاه پلت:
- ظرفیت تولید: بسته به نیاز مزرعه یا کارخانه خود، دستگاهی با ظرفیت مناسب انتخاب کنید.
- کیفیت ساخت: دستگاه باید از مواد با کیفیت و مقاوم ساخته شده باشد.
- قابلیت تنظیم: امکان تنظیم دما و فشار برای تولید انواع مختلف پلت با خصوصیات متفاوت.
- خدمات پس از فروش: اطمینان از دسترسی به خدمات پس از فروش و قطعات یدکی.
استفاده از دستگاه پلت خوراک دام و طیور میتواند تأثیر بسزایی در بهبود عملکرد تغذیهای و بهرهوری دام و طیور داشته باشد و به کاهش هزینههای تغذیه کمک کند.
خوراک پلت، به دلیل مزایایی مانند سهولت در جابجایی، کاهش اتلاف مواد مغذی و افزایش مصرف خوراک توسط دامها، به یکی از پرکاربردترین انواع خوراک در صنعت دامداری تبدیل شده است. تولید پلت شامل چندین مرحله است که در ادامه به تفصیل به آنها میپردازیم.
روند تولید خوراک پلت
آسیاب مواد اولیه:مواد اولیه مورد نیاز برای تولید خوراک ابتدا وارد دستگاه آسیاب میشوند. آسیاب مواد اولیه را به ذرات کوچکتر تبدیل میکند تا از نظر یکنواختی و همگنی برای پلتزنی مناسب باشد.
مخلوطسازی:پس از آسیاب کردن، مواد وارد دستگاه میکسر میشوند تا بهطور کامل با یکدیگر مخلوط شوند. در این مرحله، ویتامینها، مواد معدنی، چربیها و سایر افزودنیها به مخلوط اضافه میشود تا ترکیب غذایی متعادل حاصل شود.
بخاردهی (Conditioning):مخلوط آماده شده قبل از ورود به دستگاه پلت زن وارد دستگاه بخاردهی میشود. در این مرحله، با استفاده از بخار آب، دما و رطوبت مخلوط افزایش مییابد. این کار باعث افزایش چسبندگی مواد و همچنین بهبود کیفیت پلت میشود.
پلتزنی:مخلوط بخاردهیشده وارد دستگاه پلتزن میشود. در این دستگاه، مواد از میان یک ماتریس (قالب) فشرده شده و به شکل استوانههای کوچک یا پلت درمیآید. فشار و دمای بالا در این مرحله باعث میشود که پلتها مقاوم و یکنواخت تولید شوند.
سرد کردن:پلتهای داغ و مرطوب پس از خروج از دستگاه پلتزن وارد دستگاه خنککن میشوند. خنکسازی باعث کاهش دما و رطوبت پلتها شده و از رشد کپک و قارچ جلوگیری میکند. این مرحله باعث افزایش دوام و ماندگاری پلتها میشود.
الک کردن:پلتها پس از خنک شدن، وارد دستگاه الک میشوند تا هرگونه پودر یا ذرات شکسته از آنها جدا شود. این پودرها مجدداً به چرخه تولید بازمیگردند.
بستهبندی:در نهایت، پلتهای آماده وارد دستگاه بستهبندی میشوند و در کیسهها یا ظروف مناسب بستهبندی شده و برای توزیع به بازار ارسال میشوند.
مراحل تولید خوراک پلت
- دریافت و آمادهسازی مواد اولیه:
- دریافت مواد اولیه: مواد اولیه مانند ذرت، سویا، کنجاله، مکملهای ویتامینه و معدنی، با توجه به فرمولاسیون خوراک، به کارخانه وارد میشوند.
- تمیز کردن و خرد کردن: مواد اولیه برای حذف ناخالصیها و کاهش اندازه ذرات، تمیز و خرد میشوند.
- مخلوط کردن:
- وزنکشی دقیق: مواد اولیه با توجه به فرمولاسیون دقیق، وزنکشی و به مخلوط کن منتقل میشوند.
- مخلوط کردن یکنواخت: در مخلوطکن، تمام مواد به طور کامل با یکدیگر مخلوط میشوند تا ترکیبی یکنواخت حاصل شود.
- پلتسازی:
- ورود به دستگاه پلتساز: مخلوط یکنواخت مواد اولیه به دستگاه پلتساز وارد میشود.
- تشکیل پلت: در دستگاه پلتساز، مواد تحت فشار و حرارت قرار گرفته و به شکل پلتهایی با اندازه و شکل مشخص در میآیند.
- خنک کردن: پلتهای تولید شده به سرعت خنک میشوند تا از چسبندگی و شکسته شدن آنها جلوگیری شود.
- غربالگری:
- جداسازی پلتهای کامل: پلتهای تولید شده از طریق غربال، از ذرات ریز و پلتهای شکسته جدا میشوند.
- بستهبندی:
- بستهبندی در کیسههای مناسب: پلتهای با کیفیت و یکنواخت، در کیسههای مناسب بستهبندی شده و برای مصرف به بازار عرضه میشوند.
ظرفیت تولید دستگاه پلت
ظرفیت تولید دستگاه پلت (Pellet Machine) بستگی به نوع دستگاه، مدل، و کاربرد آن دارد. دستگاههای پلتساز در صنایع مختلفی مانند کشاورزی، دامپروری، صنایع چوب، و خوراک دام و طیور استفاده میشوند. ظرفیت تولید این دستگاهها معمولاً بر اساس کیلوگرم یا تن در ساعت مشخص میشود.
انواع ظرفیت تولید دستگاه پلت:
- دستگاههای کوچک: این دستگاهها ظرفیت تولید کمتری دارند و برای مصارف خانگی یا کسبوکارهای کوچک مناسب هستند. ظرفیت این دستگاهها معمولاً بین 50 تا 500 کیلوگرم در ساعت است.
- دستگاههای متوسط: این مدلها برای کارگاهها و کسبوکارهای نیمهصنعتی طراحی شدهاند و ظرفیت تولید آنها معمولاً بین 500 کیلوگرم تا 2 تن در ساعت است.
- دستگاههای صنعتی: این دستگاهها در صنایع بزرگ مورد استفاده قرار میگیرند و ظرفیت تولید آنها میتواند تا 5 تا 10 تن در ساعت یا بیشتر باشد.
عوامل مؤثر بر ظرفیت تولید:
- اندازه و قدرت موتور: موتورهای قدرتمندتر میتوانند مواد بیشتری را در زمان کوتاهتری به پلت تبدیل کنند.
- نوع مواد اولیه: موادی که قرار است به پلت تبدیل شوند (مانند چوب، خوراک دام یا مواد زیستتوده) بر سرعت تولید تأثیر دارند. برخی مواد ممکن است سختتر یا نرمتر باشند و نیاز به پردازش بیشتری داشته باشند.
- کیفیت قالبها (Die): قالبهای باکیفیتتر به دستگاه امکان تولید پلتهای بیشتری در زمان کمتر میدهند.
- رطوبت و اندازه ذرات مواد اولیه: مواد اولیه باید رطوبت مناسبی داشته باشند تا فرآیند پلتسازی بهینه باشد.
مشخصات فنی دستگاه پلت خوراک دام و طیور:
مشخصات فنی دستگاه پلت خوراک دام و طیور شامل موارد زیر میشود:
- ظرفیت تولید: مقدار خوراکی که دستگاه قادر به تولید آن در یک بازه زمانی خاص است.
- قدرت موتور: قدرت موتورهای استفاده شده در دستگاه که به عملکرد و کارایی آن تأثیر میگذارد.
- ابعاد و وزن: ابعاد و وزن کلی دستگاه که برای نصب و استفاده آسان آن مهم است.
- نوع مواد تغذیه: نوع موادی که دستگاه میتواند آنها را پردازش کند، از جمله ذرت، جو، سویا و سایر مواد تغذیه دام و طیور.
- قابلیت تنظیم: قابلیت تنظیم دستگاه برای تولید خوراک با غلظت و مشخصات مختلف.
- سیستم کنترل: نوع و امکانات سیستم کنترلی که برای کنترل و نظارت بر عملکرد دستگاه استفاده میشود.
- مصرف انرژی: میزان انرژی مصرفی دستگاه که میتواند بر هزینههای عملیاتی تأثیر بگذارد.
- قیمت: هزینه خرید و نصب دستگاه که باید با سایر مشخصات و نیازهای کشاورزان مقایسه شود.
این مشخصات فنی برای انتخاب و استفاده از دستگاه پلت خوراک دام و طیور بسیار مهم است و باید با دقت مورد بررسی قرار گیرد.
قیمت دستگاه پلت خوراک دام و طیور
عواملی که بر قیمت دستگاه پلت خوراک دام و طیور تأثیر میگذارند عبارتند از:
- ظرفیت تولید: ظرفیت تولید دستگاه، یعنی مقدار خوراکی که در یک بازه زمانی توسط دستگاه تولید میشود، بیشترین تأثیر را بر قیمت دارد. دستگاههای با ظرفیت بالاتر معمولاً قیمت بیشتری دارند.
- اندازه و ابعاد: ابعاد و وزن کلی دستگاه نیز به عنوان یک فاکتور مهم در تعیین قیمت مدنظر است. دستگاههای بزرگتر و سنگینتر ممکن است قیمت بیشتری داشته باشند.
- کیفیت ساخت: کیفیت مواد استفاده شده در ساخت دستگاه و همچنین استانداردهای فنی و تکنولوژی مورد استفاده نیز بر قیمت تأثیرگذار است.
- تکنولوژی و ویژگیهای پیشرفته: دستگاههایی که از تکنولوژیها و ویژگیهای پیشرفتهتری استفاده میکنند معمولاً قیمت بیشتری دارند.
- نوع مواد تغذیه قابل پردازش: نوع و مشخصات موادی که دستگاه قادر به پردازش آنها است نیز بر قیمت تأثیر میگذارد.
- مارک و شرکت سازنده: معروفیت مارک و شرکت سازنده نیز میتواند بر قیمت دستگاه تأثیرگذار باشد. دستگاههای تولید شده توسط شرکتهای معتبر معمولاً قیمت بیشتری دارند.
- نوع و میزان خدمات پس از فروش: ارائه خدمات پس از فروش مانند گارانتی، تعمیرات و پشتیبانی نیز میتواند بر قیمت تأثیرگذار باشد.
- شرایط بازار: شرایط بازار و عرضه و تقاضا نیز میتواند بر قیمت دستگاه تأثیر بگذارد.
سوالات متداول قیمت دستگاه پلت خوراک دام و طیور
- قیمت دستگاه پلت خوراک دام و طیور چقدر است؟قیمت دستگاههای پلتساز بسته به نوع و اندازه آنها دارای تفاوت می باشد. به عنوان مثال، قیمت دستگاه پلت زن صنعتی معمولاً حدود ۱۰۵,۰۰۰,۰۰۰ تومان و دستگاه پلت زن نیمهصنعتی حدود ۶۸,۰۰۰,۰۰۰ تومان است. این قیمتها بسته به تولیدکننده و مشخصات فنی دستگاه میتواند متغیر باشد.
- چه عواملی بر قیمت دستگاه پلت خوراک دام و طیور تأثیر میگذارد؟عوامل متعددی مانند قدرت موتور، ظرفیت تولید، کیفیت مواد ساخت، نوع دای (قالب)، برند تولیدکننده و هزینههای حمل و نقل بر قیمت دستگاه پلت تأثیرگذار هستند. دستگاههای صنعتی با ظرفیت تولید بالا و قطعات با کیفیت، قیمت بالاتری دارند.
- آیا دستگاههای پلتساز گارانتی دارند؟بله، بسیاری از دستگاههای پلتساز دارای گارانتی هستند. به عنوان مثال، دستگاههای تولیدی گروه صنعتی اسکندری با یک سال گارانتی و ده سال خدمات پس از فروش ارائه میشوند. این گارانتی شامل تعمیرات و تعویض قطعات در صورت خرابیهای غیرعمدی است.
- آیا میتوان دایهای مختلف را روی دستگاه نصب کرد؟بله، اکثر دستگاههای پلتساز این امکان را دارند که دایهای مختلف با اندازههای سوراخهای متفاوت را نصب کنند. این ویژگی به تولید خوراک مخصوص انواع مختلف دام و طیور کمک میکند. دایهای مختلفی که با دستگاه ارائه میشوند، معمولاً برای خوراک دام و طیور متفاوت طراحی شدهاند.
- آیا هزینه نگهداری و استهلاک دستگاه بالا است؟دستگاههای پلتساز صنعتی و نیمهصنعتی معمولاً با طراحی مستحکم و مصرف انرژی بهینه ساخته میشوند که باعث کاهش هزینههای استهلاک و نگهداری میشود. با این حال، مانند هر دستگاه صنعتی دیگری، نیاز به سرویس و نگهداری دورهای برای حفظ کارایی و جلوگیری از خرابی دارد.
- آیا میتوان دستگاه پلتساز را با برق شهری استفاده کرد؟بله، بسیاری از دستگاههای پلتساز قابلیت استفاده با برق شهری ۳ فاز را دارند. این امر استفاده از آنها را در محیطهای غیر صنعتی و مزارع کوچکتر نیز ممکن میسازد.